„To unikalny dokument, który może nadać nową jakość pracy ośrodkom adopcyjnym, ale przede wszystkim, który zagwarantuje dziecku przebywającemu w pieczy, zgłoszonemu do adopcji, w znalezieniu właściwej, kochającej rodziny – mówi Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak o „Standardach realizacji zadań ośrodków adopcyjnych”, które powstały na jego zlecenie. Dokument trafił już do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Standardy są efektem wielomiesięcznych prac Zespołu ds. opracowania procedur adopcyjnych, składającego się w szczególności z osób zajmujących się zawodowo problematyką adopcji (…) powołanego przez Marka Michalaka. Głównym założeniem tego projektu było wypracowanie jednolitych zasad, wzorca funkcjonowania ośrodków adopcyjnych, dziś każdy pracuje w oparciu o własne procedury. Standardy mają charakter wytycznych i wskazówek, służą jako pomoc w prowadzeniu postępowania adopcyjnego. Podczas prac nad standardami nie zapomniano o najważniejszej z perspektywy Rzecznika Praw Dziecka – dziecięcej podmiotowości oraz zapisach Konwencji o prawach dziecka - wyjaśnia Rzecznik.” – Rzecznik Praw Dziecka (https://brpd.gov.pl/aktualnosci-wystapienia-generalne/standardy-adopcyjne-wedlug-rpd)

„Standardy pracy ośrodków adopcyjnych dotyczą:

1. Dziecka w procedurze adopcyjnej.

2. Zasad procedury adopcyjnej.

3. Nadzoru ośrodka adopcyjnego nad przebiegiem osobistej styczności dziecka

z kandydatami na rodziców adopcyjnych.

4. Warunków sporządzania wywiadu adopcyjnego.

5. Dokumentacji prowadzonej przez ośrodki adopcyjne.

6. Kadry, wyposażenia i warunków lokalowych ośrodka adopcyjnego.

Standardy obowiązują w procedurze adopcyjnej małżonków oraz osobę samotną,

chcącą adoptować dziecko.”

W załączeniu przedstawiamy powołane Standardy.

Zwrócić jednak należy przede wszystkim na dwa postanowienia Standarów, a mianowicie:

- „Ośrodek adopcyjny, przy dokonywaniu doboru kandydatów na rodziców adopcyjnych, kieruje się zasadą, że różnica wieku pomiędzy kandydatem a dzieckiem adoptowanym nie powinna przekroczyć 40 lat. Nie dotyczy to sytuacji łączenia rodzeństwa lub gdy jeden z małżonków adoptuje dziecko współmałżonka.”

- „Kandydaci na rodziców adopcyjnych pozostający w związku małżeńskim, powinni legitymować się co najmniej 3-letnim stażem małżeńskim.”

Należy wyraźnie podkreślić, iż żaden przepis prawa powszechnie obowiązującego, a przede wszystkim Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, nie przewidują ograniczeń w zakresie wieku między rodzicami adopcyjnymi a dziećmi, które mają być przysposobione, ani konieczności posiadania kilkuletniego stażu małżeńskiego przez kandydatów do przysposobienia dziecka. Okoliczność ta podlega przede wszystkim ocenie sądu, który ostatecznie orzeka o adopcji.

Przepisy stanowią jedynie, iż między przysposabiającym a przysposobionym powinna istnieć odpowiednia różnica wieku. W sposób racjonalny przyjmuje się, że różnica ta powinna odpowiadać granicy wieku biologicznego możliwości urodzenia potomstwa, która uległa już przesunięciu powyżej 40. roku życia, jeżeli chodzi o kobiety.

W zakresie natomiast konieczności pozostawania w związku małżeńskim to przepisy stanowią, iż przysposobić wspólnie mogą tylko małżonkowie, w żadnym zakresie nie odnosząc się do konieczności posiadania kilkuletniego stażu małżeńskiego.