Jeśli decydujemy się pożyczyć komuś pieniądze, nawet osobie bliskiej, warto zawrzeć w tym celu krótką umowę na piśmie. Należy w niej wskazać, iż przenosimy na własność pożyczkobiorcy określoną ilość pieniędzy np. 2000 zł; że dłużnik taką samą ilość pieniędzy nam zwróci i w jakim terminie. Zwrot może nastąpić w ratach. Może zostać dodane oprocentowanie, które nie może przekraczać jednak kwoty tzw. odsetek maksymalnych, tj. czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, czyli na chwilę obecną w sumie 19%.

W sytuacji, gdy pożyczamy więcej niż 500 zł umowa pożyczki powinna zostać zawarta na piśmie (art. 720 §2 Kodeksu cywilnego). Ma to istotne znaczenie, gdy dłużnik nie zwraca nam pieniędzy. Jeśli nie zawrzemy umowy pożyczki na piśmie, a pożyczamy więcej niż 500 zł, to przed sądem nie można powoływać świadków ani zeznawać samemu, iż doszło do pożyczenia pieniędzy, chyba że pozwany pożyczkobiorca na takie zeznania wyrazi zgodę, co jest mało prawdopodobne, gdyż w ten sposób działaby on nie w swoim interesie. Fakt udzielenia pożyczki trzeba udowodnić za pomocą innego dokumentu, np. pokwitowania przekazania pieniędzy pożyczkobiorcy czy przelewu na konto. Dopiero, gdy taki dokument jest w posiadaniu dającego pożyczkę (pożyczkodawcy), może on przed sądem go przedstawić i powoływać świadków i samemu zeznawać celem potwierdzenia, że do zawarcia umowy pożyczki doszło i jakie były jej warunki (art. 74 Kodeksu cywilnego). Powyższe zasady dotyczą sytuacji, gdzie pożyczki udzielają sobie nawzajem osoby prywatne, a nie przedsiębiorcy.

Jeśli zatem mamy jakikolwiek ślad na piśmie, że pożyczyliśmy pieniądze, to możemy wystąpić do sądu z pozwem o zapłatę, jeśli pożyczka nie została zwrócona w umówionym terminie. Dopóki umowa pożyczki trwa i nie nadszedł jeszcze termin zwrotu pożyczonych pieniędzy, nie można od takiej umowy odstąpić. Takie odstąpienie od umowy, czyli wycofanie się, jest możliwe tylko jeśli jeszcze nie wydaliśmy pieniędzy pożyczkobiorcy. Dodatkowo musi wystąpić po naszej stronie uzasadniona wątpliwość, że pożyczkobiorca ma zły stan majątkowy. Jeśli w chwili zawarcia umowy wiemy, że pożyczkobiorca ma złą sytuację majątkową albo w łatwy sposób mogliśmy się o tym dowiedzieć (bo to np. osoba nam bliska), z umowy i wydania pieniędzy nie możemy się wycofać. W takiej sytuacji, jeśli mimo to odmawiamy wydania pieniędzy, pożyczkobiorca ma 6 miesięcy, żeby pozwać nas do sądu o wydanie pieniędzy, które zgodziliśmy się pożyczyć.

Warto pamiętać, iż jeśli nie ustalono w umowie pożyczki (ustnej czy pisemnej) kiedy pieniądze mają zostać zwrócone, to należy dokonać na piśmie wypowiedzenia pożyczki i doręczyć je pożyczkobiorcy. W takiej sytuacji na zwrot pożyczki jest 6 tygodni od wypowiedzenia. Jeśli termin zwrotu pożyczki został określony, na np. 6 miesięcy, a chcemy zwrot pieniędzy wcześniej, bo np. są one nam potrzebne, to nie możemy wcześniej domagać się zwrotu takiej pożyczki.