Czy osobą uprawnioną do zachowku, która jako zstępny byłaby powołana do spadku z ustawy, jest wnuk spadkodawcy jako dalszy zstępny, gdy dziecko spadkodawcy jako spadkobierca ustawowy odrzuciło spadek z ustawy, w sytuacji gdy dziedziczenie (stwierdzenie nabycia spadku) nastąpiło na podstawie testamentu, a dziecko spadkodawcy, które odrzuciło spadek nie zostało powołane do dziedziczenia na podstawie tego testamentu? – takie pytanie trafiło do Sądu Najwyższego. 

W odpowiedzi Sąd Najwyższy podjął uchwałę w dniu 23 października 2019 r. (III CZP 23/19), że dalszy zstępny spadkodawcy nie jest uprawniony do zachowku po nim, jeśli - w razie dziedziczenia testamentowego - zstępny spadkodawcy złożył oświadczenie o odrzuceniu spadku z ustawy.

W analizowanej sprawie sąd stwierdził spadek na podstawie testamentu na rzecz jednej z córek spadkodawcy. Dziecko drugiej córki, która nie odziedziczyła spadku z testamentu, ale odrzuciła spadek na podstawie dziedziczenia ustawowego, wystąpił przeciwko ciotce o zachowek. 

Sąd jednak uznał, że nie należy się wnukowi w takim przypadku zachowek.